انگشتر زنانه عقیق یمنی مشکی

سنگ عقیق در کشورهایی همچون یمن، هندوستان، ایران، چین و آلمان و در رنگ هایی چون قرمز، زرد و سفید یافت می شود. اما فضایل و فواید گفته شده در مورد کدام نوع از عقیق است؟ و آیا این فواید در باره ی تمام عقیق ها صحت دارد و یا فقط مخصوص عقیق یمانی است؟

ابن شهر آشوب نقل می کند: روزی جبرئیل بر پیامبر اکرم(ص) نازل شد و گفت: “یا رسول الله! پروردگارم بر تو سلام می فرستد و می فرماید انگشترت را در دست راست کن و نگین آن را هم عقیق قرار بده و به پسر عمویت علی نیز بگو انگشترش را در دست راست کند و نگین آن را عقیق قرار بدهد.” پیامبر پیام جبرئیل را به امیرالمومنین علی (ع) رسانیدند. حضرت علی (ع) عرضه داشت: “یا رسول الله عقیق چیست؟” رسول خدا (ص) فرمود:”عقیق کوهی در کشور یمن است.”

روزی امیرالمومنین علی (ع) از کنار جسد کشته ای می گذشتند که انگشتری با نگین عقیق در دست داشت. در این حال حضرت فرمود:”انگشترش را برای من بیاورید!” همراهان آن حضرت، انگشتر آن مرد مقتول را از دستش درآوردند وبه حضرت دادند. امیرالمومنین نگاهی به آن انگشتر کردند و فرمودند: “برای چه از صاحبت که تو را در دست داشت محافظت نکردی ( و مانع کشته شدنش نشدی)؟” پس انگشتر به قدرت امامت به صدا درآمد و گفت: یا علی من عقیق یمانی نیستم.”

کنایه از اینکه خاصیت حفظ از حوادث و بلایا ویژه ی عقیق یمانی است.

با توجه به دو حدیثی که ذکر گردید و دیگر قراین باید گفت که خواص یاد شده برای عقیق، ویژه ی عقیق یمانی، به خصوص عقیق یمانی سرخ است.البته نمی توان گفت که عقیق دیگر مناطق چون عقیق ایرانی، هندی و چینی و … هیچ خاصیتی ندارند، بلکه همه ی این خواص به طور کامل در آن ها نیست. چراکه بنابر روایات، بعضی از امامان (ع)  عقیق روم در دست داشته اند، و اگر عقیق رومی هیچ فضیلتی نداشته، آن بزرگواران در دست نمی کرده اند.

گفتنی ست معدن عقیق کشور یمن در منطقه ی جنوبی شهر صنعان می باشد.

فضایل سنگ عقیق:

1-    نخستین سنگ ایمان آورنده به خدا، پیامبر و ائمه(ع)

     سلمان فارسی روایت می کند که روزی پیامبر اکرم(ص) با امیرالمونین (ع) فرمود: “یا علی انگشتر را در دست راست         کن تا از جمله مقربان الهی باشی!” حضرت عرضه داشت: “یا رسول الله، مقربان درگاه الهی چه کسانی هستند؟”

    پیامبر(ص) فرمود:”آن ها جبرئیل و میکائیل اند.”

    باز حضرت پرسیدند: “چه انگشتری در دست کنم؟”

    پیامبر (ص) فرمود:”عقیق قرمز، پس همانا سنگ عقیق اول کوهی است که اقرار کرد به وحدانیت خدا و به پیامبری  منو    به وصایت تو یا علی و امامت فرزاندان بعد از تو و به بودن بهشت برای محبان تو و شیعیان فرزندانت.”

2-  با ایمان ترین سنگ در میان سنگ ها

امام صادق (ع) فرمود:”دئست دارم که هر مومنی از شیعیان ما پنچ انگشتر را در دست داشته باشد. یکی از آن ها عقیق است، زیرا عقیق با ایمان ترین و مومن ترین سنگ به خداو به ما اهل بیت در میان سنگهاست.”

3- اول کوه شهادت دهنده به ولایت امیرالمومنین(ع)

امام رضا (ع) در حدیثی در فضیلت روز غدیر فرمود: خداوند ولایت امیرالمومنین علی (ع) را بر ساکنان طبقات هفت گانه آسمان عرضه کرد. پس اول کسانی که به ولایت امیر المومنین علی (ع) ایمان آوردند، ساکنان طبقه ی هفتم آسمان بودند. خداوند به علت این عمل آنان آسمان هفتم را به عرض خودش اراست و عرش خود را در آسمان هفتم قرار داد. پس از آن ساکنان طبقه ی چهارم، به ولایت امیرالمومنین (ع) اقرار کردند. خداوند آسمان چهرم را هم به بیت المعمور آراست و بیت المعمور را در آن جا قرار داد.سپس ساکنان آسمان دنیا به امامت امیر مومنان اقرار کردند و ایمان آوردند خداوند آسمان دنیا را نیز به ستارگان مزین کرد و بعد طبقات دیگر آسمان ها ایمان آوردند.. سپس ولات امیرالمومنین را بر زمین(هفت طبقه زمین) عرضه کرد. اول جایی که به ولایت امیر مومنان اقرار نمود، سرزمین مکه بود، پس خداوند آن را به وجود کعبه آراست.سپس سرزمین مدینه ایمان آورد، پس آن سرزمین را به وجود پیامبر آراست. سپس سرزمین کوفه به ولایت امیر مومنان اقرار کرد، خداوند آن را نیز به وجود امیر مومنان آراست. سپس خداوند ولایت امیرمومنان (ع) را بر کوه ها عرضه کرد، پس اولین کوه هایی که به ولایت امیرمومنانشهادت دادند، سه کوه عقیق، فیروزه  و یاقوت بود.

4-  تسبیح سنگ عقیق و استغفار برای دوستان محمدو آل محمد

بشیر خدمت امام صادق (ع) عرض کرد: “فدایت شوم، چه نگینی بر روی انگشترم قرار دهم؟”

حضرت فرمود:”ای بشیر!چرا از استفاده ی عقیق قرمز و عقیق زرد و عقیق سفید غافلی؟! پس همانا این سه عقیق، سه کوهی هستند در بهش که کوه عقیق قرمز بر خانه ی پیامبر (ص) در بهشت و کوه عقیق زرد بر خانه ی فاطمه زهرا(س) در بهشت وکوه عقیق سفید نیز بر خانه امیرالمومنین(ع) در بهشت سایه افکنده است و همه ی این خانه ها یکی است. همانا این سه کوه، خدا را تسبیح و تقدیس و تمجید کرده و برای دوستان و محبان آل محمد(ع) استغفار می کنند.”

5-  تکلم خداوند با حضرت موسی(ع)

امام صادق (ع) فرموده اند:”انگشتر عقیق در دست کنید. همانا خداوند با پیامبرش، موسی(ع) بر کوه عقیق سخن گفت و موسی بر این کوه به مقام کلیم اللهی رسید.”

6-  معراج پیامبر(ص)

پیامبر اکرم(ص)می فرماید:”در شب معراج که به آسمان ها سفر کردم(به عرش رفتم) به مرتبه ای رسیدم که نزدیک تر از آن به مقام ربوبیت، تصورپذیر نیست. پس خداوند با من در آنجا بین دو کوه عقیق سخن گفت.”

با نگاه به این دو حدیث، که خداوندد بر روی کوه عقیق با حضرت موسی(ع) و بین دو کوه عقیق با پیامبرش حضرت محمد(ص) سخن گفت، عنایت خداوند به سنگ عقیق معلوم می شود، و این بدان جهت است که اول سنگی بوده که به یگانگی خدا و نبوت پیامبر(ص) و ولایت امیرالمومنین(ع) شهادت داده است.

حکایت و آدابی مربوط به سنگ عقیق:

1-صدقه امیر مومنان(ع) به مرد فقیر در حال نماز

    مرد فقیری وارد مسجد شد و از اصحاب پیامبر(ص) درخواست کمک کرد و کسی جز امیر مومنان(ع) که در حال نماز بود، به او کمک نکرد. در این هنگام آیه ولایت: ” اِنّما وَلیّکم الله و رسوله والّذین آمنوا الّذین یقیمون الصّلوة و یؤتون الزّکاة و هم راکعون” نازل شد، در کتب تاریخ نقل شده، آن انگشتری که امیرمومنان (ع) به مرد فقیر داد، عقیق قرمز یمانی بوده است.

2-  آداب استخاره

      در کتاب مصباح درباره آداب و مستحبات عمل استخاره آمده است که استخاره کننده، انگشتر عقیق در دست راست کند، در حالی که روی آن نوشته شده باشد: “محمد و علی” و سپس با دست راست قبضه ای بگیرد.

 3-آداب خوردن تربت امام حسین(ع)

      در کتاب بحار الانوار برای خوردن تربت امام حسین(ع) و شفاطلبی از آن آدابی ذکر شده است از جمله آنکه:

هرگاه خواستی مقداری از تربت امام حسین(ع) را برداری و استفاده کنی، انگشتری نقره در دست کن که نگین آن عقیق باشد و بر روی آن نوشته باشد:” ما شآءَ اللَّهُ َلا قُوَّةَ الّا بِاللَّهِ استغفرلله “.

4-دفن میت

  سیره و سنت بسیاری از بزرگان و علما، این چنین بوده که بر روی نگین عقیق، اسم جلاله خداوند و اسماء چهارده معصوم را حک کرده و وصیت می کردند که بعد از مرگ آن ها، در هنگام دفنشان، این نگین را در دهان آن ها بگذارند.